| کد خبر: 116996 |

ترافیک وداع در پایتخت

مترو؛ ازهاشمی پدر تا هاشمی پسر

هفته‌نامه حمل ونقل|

 
سعید میرشاهی: صبح سه‌شنبه، ۲۱ دی ماه، مترو و مسافرانش، دِین خود را به «هاشمی» ادا کردند؛ به مردی که بیشتر از سه دهه پیش، از لزوم احداث مترو در پایتخت سخن گفته بود و البته برخی دیگر با استناد به تفکرات تاریخ مصرف گذشته‌شان، تأکیدات هاشمی بر اهمیت این وسیله حمل‌ونقل عمومی را «تجملی و طاغوتی» خواندند.

ازدحام جمعیت در این روز که به مناسبت مراسم تشییع آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی تعطیل عمومی اعلام شده بود، در خط ۴ مترو خصوصا در ایستگاه میدان انقلاب به حدی بود که ساعات پیک مترو در بین هفته را نیز پشت سرگذاشت. هرچند که مترو نیز خط یک و چهار را تا پایان مراسم تشییع، رایگان اعلام کرده بود اما بهانه ترافیک در شهر، این بار، وداع با «هاشمی‌رفسنجانی» بود.
 
پدر مترو
«برای‌ اقامه‌ نماز جمعه‌، به‌ دانشگاه [تهران] رفتم. در خطبه‌ دوم‌ درباره‌ مترو و فاضلاب‌ تهران توضیح‌ دادم‌ و فواید فراوان‌ این‌ دو طرح‌ را گفتم‌؛ بعضی‌ها با اجرای‌ این‌ طرح‌ها مخالفت‌ دارند و به‌خصوص‌ علیه‌ [ساخت] مترو [به‌ عنوان‌ یک‌ وسیله‌ نقلیه‌ لوکس‌ و طاغوتی]، تبلیغ‌ می‌کنند...» اینها بخشی از خاطرات هاشمی‌رفسنجانی با اشاره به «خطبه معروف مترو» مربوط به ۳۲ سال پیش، در نماز جمعه ۵ بهمن ۱۳۶۳ است که این روزها، به خاطر درگذشت آیت‌الله، بعضا بازنشر شده است.

بسیاری از مخالفان آن روزهای احداث مترو در پایتخت، الان دیگر جرات مخالفت با این موضوع را ندارند و حتی عنوان اینکه آن زمان، جزء مخالفان حمل‌ونقل ریلی درون‌شهری بودند، شاید مایه شرمساری‌شان باشد! برخی منتقدان، انواع تهمت‌ها و رویه‌های ناصواب را حتی تا روزهای پایانی عمر رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام، نیز در پیش گرفتند.
 
با این همه، علی نوذرپور، رئیس مرکز مطالعات برنامه‌ریزی شهری وزارت کشور در دولت دوم‌ هاشمی‌ درباره اهمیت مترو در آن زمان می‌گوید: «در دوره آقای رفسنجانی برای نخستین‌بار بحث مدیریت محلی و واگذاری وظایف دولت به مدیران محلی منتخب مردم در راستای تمرکززدایی جزو مباحث مطرح‌شده دربرنامه دوم توسعه بود و همین خط را در بودجه‌های سنواتی هم می‌بینیم.

مترو تا آن زمان ازسوی وزارت کشور مدیریت می‌شد، اما در سال‌های ۶٨ به بعد، براساس همین دیدگاه به شهرداری تهران واگذار شد که بلافاصله استارت آغازش زده می‌شود. ساخت مترو به‌طور جدی در دولت ‌هاشمی صورت گرفت، چون اهمیت ویژه‌ای به مبحث حمل‌ونقل عمومی در آن سال‌ها داده می‌شد.»
 
پسر مترو
هرکس و با هر انتقادی به «هاشمی‌ها»، نمی‌تواند از زحمات زیادی که هاشمی پدر در قامت رئیس مجلس و رئیس جمهوری دهه‌های ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰ برای راه اندازی مترو کشید و از عملکرد قابل تقدیر هاشمی پسر (محسن) در طول ریاست و مدیرعاملی ۱۳ ساله‌اش بر مترو تهران چشم‌پوشی کند.

محسن هاشمی، سال ۹۲ در مصاحبه‌ای به ۲۰ سال سابقه مدیریت شهری‌اش خصوصا در حوزه مترو و اینکه در دوران وزارت کشور عبدالله نوری حکم مدیرعاملی را دریافت کرده، اشاره کرده بود. به گفته وی، «در زمان ریاست‎جمهوری آقای هاشمی و شهرداری کرباسچی یکی از دغدغه‎‎های اصلی دولت، مسائل شهری تهران بود.
 
با توجه به حواشی‎ای که برای آقای کرباسچی به‎وجود آمده بود، آقای هاشمی مجبور بودند وقت بیشتری را برای مسائل تهران بگذارند. مسائل مترو با مشکلات شهری عجین شده است.» محسن هاشمی درباره فراز و نشیب رابطه خودش و احمدی‌نژاد می‌گوید: «رابطه من و آقای احمدی‎نژاد بسیار خوب بود و ایشان تعامل بسیار خوبی با مترو داشت...» و ادامه می‌دهد: «تا اردیبهشت سال ۸۴ که ورود آقای هاشمی به عرصه انتخابات قطعی نشده بود رابطه‎ آقای احمدی‎نژاد با آقای هاشمی بسیار خوب بود و ایشان را برای افتتاح پروژه‎هایش دعوت می‎کرد.

بعد از اینکه حاج آقا در انتخابات ثبت‎نام کرد، احمدی‎نژاد برخوردهایش را با حاج آقا شروع کرد. من یکی از مدیرانی بودم که در زمان شهرداری ایشان در مسائلی نظیر مونوریل با ایشان مخالفت می‎کردم ولی هیچ‎وقت بنای برکناری من را نداشت.»
 
با حضور قالیباف در بهشت و ورود احمدی‌نژاد به پاستور و عدم تخصیص بودجه مترو به شهرداری، هاشمی چند بار استعفا داد تا اینکه بالاخره قالیباف، اسفندماه ۸۹ استعفای «یار دیرین» خود را پذیرفت. هاشمی پسر، اردیبهشت ماه ۹۱ حتی از عضویت در هیئت مدیره مترو هم استعفا داد اما تجربه ثابت کرد این استعفا، کمکی به بهبود روابط دولت و شهرداری نکرد و بی‌پولی مترو ادامه یافت.

هاشمی پسر، تابستان ۹۲ در قامت رقیب قالیباف خود را در معرض آزمون اعضای شورای شهر چهارم قرار داد اما قالیباف با اختلاف یک رای، باز هم ساکن بهشت شد تا محسن هاشمی به دانشگاه آزاد کوچ کند.
 
پدر، پسر، مترو
اگرچه پایه‌گذاری اولیه مترو به چند سال قبل از انقلاب باز می‌گردد اما به گفته هاشمی پسر، «به دلیل شروع جنگ تحمیلی، توسعه مترو با رکود همراه شد که هاشمی‌رفسنجانی (پدر) بعد از جنگ تحمیلی به همراه برخی از نمایندگان مردم، ساخت مترو را شروع کردند.

به گفته وی، این اقدام از سوی نمایندگان تهران موجب شد تا مقام معظم رهبری خطاب به پدرم بگوید: خداوند متعال، شروع ساخت مترو را به دل هاشمی‌رفسنجانی انداخت. » با این توصیف می‌توان هاشمی‌رفسنجانی را پدر مترو  و محسن هاشمی را پسر مترو بعد از انقلاب دانست.
 
هاشمی پسر در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه مترو را به نام وی می‌شناسند، گفته است: «مترو را با مسافرینش می‎شناسند. ما مسافرکش بودیم!» در عین حال، چشم‌انداز محسن هاشمی به مترو این است: «ایجاد یک سیستم حمل‌و‌نقل ایمن، ارزان و عدالت‌محور با داشتن ۲۵۶ ایستگاه در سراسر تهران و بدون آلودگی». به اعتقاد وی، می‎توانیم با ایجاد سیستم حمل‌ونقل عمومی کارآمد، روزانه ۱۵ میلیون سفر شهری داشته باشیم و دیگر نیازی به استفاده از خودرو‎های شخصی نباشد.

وی نیز به تاسی از پدر، خاطراتش را می‌نویسد به این امید که «شاید روزی پسرم خاطراتم را منتشر کند.» به هر حال، مترو، به شدت با «هاشمی‌ها» گره خورده است. در فقدان هاشمی پدر، نتایج پنجمین دوره انتخابات شوراها که همزمان با دوازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری در بهار ۹۶، برگزار می‌شود، شاید هاشمی پسر را به ماوای قبلی‌اش بازگرداند کسی چه می‌داند؟!

لینک خبر
 
خواندنی ها

ارسال نظر

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.

  • تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.

  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.

  • انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.

  • جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.