بازار سرمایه باید با دولت آشتی کند

وبلاگ تین نیوز |  اگرچه توافق حاصله بین ایران و كشورهای 1+5 تاثیرات مهم اقتصادی زیادی را در كشور ایجاد خواهد كرد، اما این مهم در بازار سرمایه و میزان و حجم سرمایه‌گذاری‌ها تاثیر نداشته است. مشكلات زیادی كه در بازار سرمایه وجود دارد و نبود اعتماد عمومی به این بازار باعث شده تا بازار سرمایه جذابیتی نداشته باشد.

حیدر مستخدمین حسینی كارشناس اقتصادی در این زمینه می‌گوید: « زمانی این بازار می‌تواند به وضعیت خوب سابق خود برگردد كه دولت بتواند اعتماد رخت‌بسته از این بازار را مجددا برگرداند تا آشتی دوباره بازار سرمایه با دولت صورت گیرد.
 

 پیش‌بینی می‌شود با حصول توافق هسته‌ای شوك روانی به اقتصاد كشور وارد شود. پس از حصول توافق عنوان شد باید به اقتصاد فرصت داد و منتظر نهایی شدن توافق و لغو تحریم‌ها ماند. چرا رای مجلس سنای آمریكا به توافقات هسته‌ای بین ایران و كشورهای 1+5 تاثیر روانی چندانی نداشته و بازار سرمایه با مشكلات اساسی مواجه است؟

 واژه‌ای كه بین همه مرسوم است و بین ایرانیان از همه بیشتر وجود دارد بحث اعتماد است. وقتی كه اعتماد بین افراد تضعیف شود كارهای بعدی بسیار سخت صورت می‌گیرد. در حوزه بازار سرمایه، اعتماد و اعتبار از دولت سلب شده است، به دلیل اینكه دولت از ابتدای شروع كار مستقیم در قیمت‌هایش دخالت كرد. هنوز هم بحث مربوط به قیمت‌های محصولات از ابتدای سال توسط معاون اول رئیس‌جمهور تعیین می‌شود. ایشان دستور دادند كه تعیین قیمت‌های محصولات بدون مجوز دولت ممنوع است.

ساز و كارهای بعدی كه در بورس شكل گرفت این بود كه در سال اول، دولت یازدهم فروش سهم را سهمیه‌بندی كرد كه در تاریخ بورس سابقه نداشته است. تعیین شد كه دارندگان سهم و سهمیه‌بندی در بورس، این مقدار سهم را در بورس بیشتر نمی‌توانند عرضه كنند كه مجموعه این عوامل باعث شد اعتماد از بازار سرمایه سلب شود. زمانی این بازار می‌تواند به وضعیت خوب سابق خود برگردد كه دولت بتواند اعتماد رخت بسته از این بازار را مجددا برگرداند تا آشتی دوباره بازار سرمایه با دولت صورت گیرد.

قرار بود دولت سازوكاری را ایجاد كند مبنی بر اینكه تامین مالی طرح‌ها و پروژه‌ها و تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی را این بازار تامین كند، اما هیچ تحولی را در این حوزه شاهد نبودیم. دولت یازدهم هیچ كدام از برنامه‌هایی را كه برای بازار سرمایه در نظر داشت اجرا نكرد و از آزادی عمل بنگاه‌های اقتصادی  و عملكرد آنها در بازار جلوگیری كرد و این بازار محدود شد. بحث‌هایی در باب قیمت گذاری در پتروشیمی مطرح بود و قرار بود تا دولت قیمت خوراك پتروشیمی‌ها را تعیین كند كه هنوز بعد از گذشت دو سال این امكان فراهم نشده است و فعالان بازار تنها حرف شنیدند و عملی را از سوی دولت برای پیشبرد اهداف ندیدند.

دولت باید حرف‌هایی را كه قبل از روی كار آمدن در مورد بازار سرمایه گفته عملی كند تا بتواند اعتماد از دست رفته را برگرداند. سازمان بورس و اوراق بهادار را باید كسانی مدیریت كنند كه قدمت بالایی در این حوزه دارند زیرا بازار سرمایه بازاری است حساس. در شرایطی كه كشور در ركود به سر می‌برد و اقتصاد دچار بحران شده است هیچ گونه سازو كاری را از سوی بازار سرمایه و مسئولان آنها به دلیل همین عدم اعتماد ندیدیم. 
 

 در شرایط حال حاضر سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه به فروشنده تبدیل شده اند. به نظر شما آیا در پسا تحریم می‌توان امیدوار بود كه كشور از ركود اقتصادی خارج شود؟

 اگر اعتماد به بازار برنگردد و دولت به این مهم توجه نكند وضعیت بازار همان روند گذشته را خواهد داشت. بسیاری از افراد بورس و بازار سرمایه را ترك كردند و بازار سرمایه را كنار گذاشتند و این روند بدون اعتماد سازی تشدید خواهد شد. اگر توافق بین ایران و كشورهای 1+5 محقق شود باز هم تاثیری در روند بازار سرمایه ندارد، مگر اینكه دولت اعتماد را به بازار برگرداند. یكی از ویژگی‌های رشد در بازار سرمایه برگشتن اعتماد است.

پیشخوان اقتصاد می‌گوید كه اگر بخواهیم وضعیت  اقتصاد كشور را ببینیم باید به سراغ بازار سرمایه رفته و آن را ببینیم و در این صورت است كه متوجه وضعیت اقتصاد در كشور می‌شویم. هم اكنون بازار سرمایه در حالت بلاتكلیفی به سر می‌برد، زیرا اقتصاد ما بلاتكلیف است. اقتصاد ما هیچ برنامه‌ای را مشخصا اعلام نكرده و عدم برنامه‌ریزی در حوزه اقتصاد ضربه بزرگی است كه بر پیكره اقتصاد وارد می‌شود.

دولت فقط و فقط به دنبال این است كه تورم را پایین بیاورد اما با این وضعیت ركود تعمیق می‌یابد. امروز دولت باید به دنبال این باشد كه در اولویت بین تورم و ركود به ركود بچسبد و ركود را باید از اقتصاد خارج كند. تحلیل بنگاه‌های اقتصادی این است كه پایین آوردن تورم هنر نیست، زیرا زمانی كه ركود از اقتصاد خارج شود فعالیت اقتصادی را با خود به همراه می‌آورد و حتی اگر تورمی را هم با خود بیاورد، این تورم سازنده است، نه تورم بازدارنده. اگر دولت علاقه‌مند است كه بورس و بازار سرمایه فعال شود باید قدم‌های موثر را در برداشتن ركود از كشور بردارد. 
 

 چه راهكارهایی را برای برون رفت اقتصاد كشور و بازار سرمایه از ركود عمیق پیشنهاد می‌كنید؟

 نكات مهمی در این زمینه وجود دارد، اما دولت باید محدودیت‌های فضای كسب و كار را تغییر دهد و زمان‌های زیادی را كه افراد برای گرفتن مجوز فعالیت تلف می‌كنند تغییر دهد تا رونق را در فضای كسب و كار دید و از محدودیت‌ها خارج شد. در حال حاضر برای ثبت یك شركت بیش از چند ماه زمان نیاز است كه این نكته مثبتی تلقی نمی‌شود. مجوزهایی كه دولت، شهرداری و نهادهای مختلف برای كار ایجاد كردند باید برداشته شود و یك فضای بسیار باز با توجه به وضعیت نابسامانی كه در نرخ بیكاری داریم به وجود بیاید.

دومین راه بعد از بهبود فضای كسب و كار، اصلاح قانون مالیات‌هاست كه باید حداقل یكسال به عقب بیندازیم زیرا قانون مالیات‌هایی كه اخیرا رئیس‌جمهور اعلام كرده نقش بازدارنده را در اقتصاد كشور دارد و تاثیر زیادی در تعمیق ركود دارد. سومین نكته مهم این است كه بانك‌ها هم اكنون با كمبود منابع مواجه هستند و باید تزریق نقدینگی به بانك‌ها از طریق افزایش سرمایه صورت گیرد. افزایش سرمایه بانك‌ها می‌تواند نقدینگی را به بانك‌ها افزایش دهد و افزایش نقدینگی به این منجر می‌شود كه بانك‌ها تسهیلات بیشتری به مردم بدهند تا بنگاه‌های اقتصادی بتوانند به تولید توجه بیشتری كنند. تولید بیشتر باعث می‌شود كه عرضه محصول در اقتصاد كشور بالا برود و نتیجه نهایی آن كاهش تورم از طریق تولید ملی است. اگر دولت این سه پیمانه اصلی را به كار گیرد، مطمئنا اقتصاد ما می‌تواند از ركود خارج شود. ما امروز شاهد هستیم كه در حوزه اقتصاد كمتر پروژه‌ای كلنگ زنی می‌شود و این به این خاطر است كه سرمایه‌گذاری ما بسیار كاهش پیدا كرده است.

با افزایش سرمایه بانك‌ها و افزایش درآمد مردم و وجود پول در جامعه می‌توان سرمایه‌گذاری را افزایش داد، به گونه‌ای که  اجناس داخلی هم به فروش بروند. در حال حاضر حوزه‌های خودروسازی‌ها، دارو و سیمان از جمله مواردی هستند كه با مازاد تولید مواجه‌اند و این به خاطر نبود نقدینگی در اختیار مردم است كه این كالاها روی دست تولید کنندگان باقی مانده است.